همدان یکی از ایران‌شهرهای کشور است

مدیرعامل شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ايران با بيان اينكه همدان یکی از ایران‌شهرهای کشور است، بر مرمت «خانه نراقی» در همدان تاكيد كرد.
به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، محمدسعيد ايزدی، در کارگاه آموزشی معماری و شهرسازی در همدان، با اشاره به اینکه نحوه استقرار شهر همدان یکی از ویژگی‌های بارز این شهر است که در بازسازی و بهسازی آن تاثیر بسزایی دارد، عنوان کرد: شهر همدان دلایل خاص و روشنی برای استقرار خود دارد که نه تنها همدان بلکه سایر زیستگاه‌های کشور هم از این ویژگی برخوردارند.
وی با تاکید بر اینکه هم‌نشینی همدان با رودخانه و همجواری با عرصه‌های پیرامونی باغات در دوره‌های مختلف، این مکان‌یابی را دقیق‌تر کرده است، ادامه داد: گاهی اوقات شهرهایی مثل همدان و قزوین امکان جابجایی از نقطه‌ای که تکامل یافته‌اند را نداشتند چراکه شهرها دقیق و حساب‌شده شکل گرفته بودند؛ بر عکس دوره معاصر که شهرها دارای سکونتگاه زیستی ایمن نیستند.
ایزدی در ادامه سخنان خود به قلعه اشکانی اشاره کرد که در عکس هوایی ثبت شده سال ۱۳۳۵ پله‌های آن دیده می‌شده اما حالا اثری از آن باقی نمانده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی درباره بازارها و کاروانسراهای همدان نیز توضیح داد: بازارهای واقع در خارج دروازه‌های شهر در دوره‌های بعدی به بازارهای خود شهر تبدیل و شهر کامل‌تر شد. عناصر شکل‌دهنده بازار بی‌نظیر است اما متاسفانه بازخوانی درستی از مولفه‌های آن صورت نگرفته است.
به گفته مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری، ترکیب بین شالوده‌ها و میان‌شالوده‌ها یعنی بازار، مراکز و محلات، یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد شهر همدان است که نه تنها عناصر خدماتی بلکه عرصه‌های فرهنگی اجتماعی آن نقش بی‌نظیری داشتند. رودخانه‌ها و پل‌ها هر کدام تعریف و جایگاه خود را دارد؛ حتی محلات گورستان‌هایی داشتند که برای آن حد و مرزی تعریف می‌کردند.
ایزدی درباره بازار قدیم همدان افزود: یکی از منحصر به فردترین مجموعه‌های موجود در شهر همدان بازار است که بر اساس نقشه‌های بازسازی شده، شکل این بازار منطبق با بازارهای ایرانی است و مبادی اصلی شهر دلایل اصلی شکل‌گیری بازار محسوب می‌شود. کاروانسراها ویژگی‌ ممتاز بازار همدان محسوب می‌شدند که دارای ویژگی‌های معماری خاص خود و محل باراندازی کاروانیان بودند و هر چه به سمت قلب بازار پیش می‌رویم، این کاروانسراها شهری‌تر می‌شوند.
وی افزود: این کاروانسراها با نسبت فضاهای میانی بزرگتر تبدیل به سراهای شهری با ورودی‌های متعدد می‌شوند و به جای انبار نقش مبادله کالا به خود می‌گیرند.
ایزدی با یادآوری اینکه همدان معروف به انبار کالا بوده است، ادامه داد: حداقل ۱۲۴ کاروانسرا در این شهر دیده می‌شد که متاسفانه تعداد زیادی از آنها تخریب شده است. در دوره قاجار مبادله کالای زیادی بین همدان و برخی کشورهای جهان صورت می‌گرفت و کاروانسراها بسیار پر رونق و فعال بودند و جدا از نقش خدماتی تجارتی که بازار همدان داشت در ماه محرم به حسینیه تبدیل می‌شد.
وی گفت: هسته اولیه بازار روی راسته‌های شریفیه، گلشن، قیصریه، صحاف خانه، کفشدوزخانه کوچک و بزرگ شکل گرفته و نحوه هم‌پیوندی‌شان با عناصر مختلف بی‌نظیر است و در تاریخ معماری همدان این عناصر قابل بازخوانی هستند. همچنین اولین کتاب بازار ایران را اسفندیار بیگلری به نگارش درآورد که بخش جالبی از این کتاب هم در خصوص بازار همدان است.
ایزدی، استقرار و تفکیک عناصر خدماتی را از دیگر ویژگی‌های بازار همدان دانست و افزود: در این معماری تدابیری اندیشیده شده بود که از ویژگی‌های منحصر به فرد سراهای همدان است.
وی گفت: همدان با عناصر طبیعی هم‌پیوندی و هم‌نشینی زیبایی دارد و تا دوره قاجار مدل توسعه‌ زیبایی در همدان وجود داشت.
معاون وزیر راه و شهرسازی عنوان کرد: نقشه ۱۹۱۹ توسط ارتش انگلستان از همدان تهیه شد که مستندترین نقشه برای بازخوانی شهر همدان و عناصر متشکله آن به‌شمار می‌آید. همچنین چهار نقشه از قزوین، همدان، کرمانشاه و تبریز با همین کیفیت وجود دارد. گنبد علویان، شاهزاده حسین و شیرسنگی از قدیم در همدان ساخته شده و هنوز هم در این شهر دیده می‌شوند.
معاون وزیر راه و شهرسازی افزود: برخی آثار تاریخی شهر همدان هنوز زنده اند و نفس می‌کشند اما تا وقتی که جریان شهری شدن بی‌برنامه و خارج از اصول را وارد محله می‌کنیم نباید از محلات توقع سرزندگی داشته باشیم.
ایزدی همچنین گفت: خانه «نراقی» در همدان یکی از آثار با ارزش تاریخی است که آرزوی مرمت آن را دارم.
معاون وزیر راه و شهرسازی در پایان سخنان خود، تاکید کرد: همدان یکی از ایرانشهرهای کشور است و هنوز آثار بی‌نظیری دارد. این موضوع فرصتی در اختیارمان قرار می‌دهد که ضمن حفاظت از شهر به درک درستی از نظام شهرنشینی، فرهنگ و بسیاری از پیچیدگی‌هایی که در این کالبد مجسم شده است برسیم و اجازه دهیم باقیمانده این آثار برای آیندگان حفظ شود.
کارگاه آموزشی معماری و شهرسازی پنجشنبه هفتم بهمن ماه در قالب یک پنل با عنوان «بررسی سیر تحولات معماری همدان از گذشته تا امروز» برگزار شد.